Книга Radetski Marşı

“Radetski marşı” Avstriya-Macarıstan imperiyasının ??k?ş?ndən, nəsillər arasında u?urumun yaranmasından, dəyərlər sisteminin dəyişməsindən, bir ?ox insanların baş verən dəyişiklərə hazır olmamasından, dəyişikləri, zamanın şərtlərini faciə kimi qəbul etməsindən bəhs edir. Olduqca kədərli bir əsərdir. X?susən bir yerdə, həkim Maks Demantdan bəhs edən hissədə əsər bəndənizi g?yə qaldırıb yerə ?ırpdı və bir ne?ə dəqiqə tərpənməyə rəsmən halım olmadı. Boğazım g?ynədi, g?zlərim doldu. Bir təhər ayağa qalxıb əl-?z?m? soyuq suyla yudum. Boynuma, sinəmə də soyuq su vurdum. Bir az toxtadım. D?ş?nd?m ki, b?t?n bunlar klassik dildə desəm, əsəb zəifliyinin təzah?r?d?r. İki g?ndən sonra “Radetski marşı” əsərində həkim Maks Demantan bəhs edən hissəni bir də oxudum. Yenə hər şey təkrarlandı. Yenə həmin hissə bəndənizi g?yə qaldırıb yerə ?ırpdı. Yenə də bir ne?ə dəqiqə tərpənməyə halım olmadı. Yenə boğazım g?ynədi və g?zlərim doldu. Amma bu dəfə m?qavimət g?stərməyi mənasız hesab etdim və uşaqlıqda olduğu kimi g?z yaşlarımdan ləzzət ala-ala bir ne?ə dəqiqə ağladım. “Radetski marşı” əsərindən, həkim Maks Demantdan bəhs edən hissədən bir ne?ə c?mləni tirajlamaq istərdim. Deməli, alay həkimi Maks Demant axmaq, olduqca axmaq bir hadisəyə g?rə sabahı g?n duelə ?ıxmalıdır. İki dost həkim Maks Demant və leytenant Karl Cozef sonuncu dəfə s?hbət edirlər. Həkim Maks Demant deyir: “Bu ?l?m ?ox mənasızdır. Eynilə həyatım qədər mənasızdır. Babalarımız bizə miras olaraq ?ox g?c qoyub getməyib. Yaşamaq ???n g?c?m?z ?ox azdır, mənasızcasına ?lməyə isə ancaq ?atır…Yorğunam, illərdən bəri yorğunam. Sabah bir qəhraman kimi ?ləcəm, qəhrəman olaraq adlandırılan şəxslər kimi. Mənim, babalarımın, soy-k?k?m?n həyat tərzinə, babamın istəyinə tamam zidd bir şəkildə. Babamın oxuduğu k?hnə, b?y?k kitablarda bir c?mlə yazılmışdı: “Kim ki əlini ?z? kimilərə qarşı qaldırır, o bir qatildir”. Sabah bir nəfər mənə tapan?a tuşlayacaq, mən də ona. Mən qatil olacam. Amma mən uzağı g?rə bilmirəm, nişan almayacağam. Ki?ik bir qisas… Eynəyimi ?ıxarınca he? bir şey g?rm?rəm, he? bir şey… Şnapsı ?ox gec kəşf etdim. Təəss?f. İnanmayacaqsan, amma əvvəllər he? i?mədiyim ???n ?ox peşmanam.